Vele miljarden beeld-, geluid-, gevoel- en gedachtenflarden golven door je hoofd. Aanvankelijk kabbelend als bij dageraad en geleidelijk, in de loop van de dag, toenemend soms tot een heuse straalstroom. Deze stroming raast maar door totdat die weer in rustiger 'vaarwater' is gekomen.

  • De invloed van licht en duisternis op de circadiane ritmes (slaap-en waakritmes) en de gerelateerde fysiologie en gedrag via de SCN.
  • Circadiane ritmes zijn fysieke, mentale en gedragsveranderingen die een cyclus van 24 uur volgen. Deze natuurlijke processen reageren voornamelijk op licht en donker en hebben invloed op de meeste levende wezens, waaronder dieren, planten en microben.

De pijnappelklier, of epifyse, die net zo groot is als een gestoomde rijstkorrel en amper 200 milligram weegt. Dit minuscule orgaantje ligt centraal in je hoofd en produceert de hormonen die invloed uitoefenen op ons denken! Het aminozuur tryptofaan is de grondstof voor alle de hormonen die de pijnappelklier aanmaakt.

De epifyse reageert op veranderingen in licht en donker door het uitscheiden van hormonen. Onze biologische klok in de suprachiasmatic-nucleus (een groep zenuwcellen) reageert op deze hormonen en bepaalt ons ritme van waken en slapen, dus ook ons bewustzijn en ons gedrag. Er zijn ook directe zenuwbanen naar de oren, de ogen en de neus en de mond. De pijnappelklier reageert dus niet alleen op veranderingen in licht, maar ook op geluid en andere zintuiglijke prikkels.

Bron:  'De chemie van denken en bewustzijn'  Dr. S. Bosman, biologe van het SOTHIS Research, Culemborg en Stichting Milieubewustzijn.

Welke hormonen regelen het menselijk bewustzijnsniveau en maken het denken mogelijk?

De belangrijkste pijnappelklierhormonen zijn serotonine en melatonine. Zodra het donker wordt zet de pijnappelklier het serotonine om in melatonine. Hoe minder licht er binnenkomt, hoe meer melatonine er wordt aangemaakt. Als gevolg hiervan wordt ons denken minder helder, worden we eerst wat slaperig voordat we in slaap vallen. We merken hier dat melatonine essentieel is voor onze biologische klok.

Vanaf een alfa-golvenpatroon, gaan dit patroon via thèta-golven over in een delta-golvenpatroon dat gepaard gaat met een trage hartslag en een trage, diepe ademhaling. We komen in een diep slaapstadium om vervolgens via een minder diep stadium in en REM-slaapfase te komen:  (Rapid Eye Movements), waarin de spieren (behalve die van de ogen)volkomen slap zijn, adem- en hartfrequentie onregelmatig zijn en men levendige droombeelden heeft. 

Heel bijzonder is het volgende, wat ik citeer uit 'De chemie van denken en bewustzijn' 

  • Vlak voor de REM-slaapfase wordt melatonine omgezet in pinoline, DMT (dimethyltryptamine) en 5-meo-DMT (5- methoxy-dimethyltryptamine), die door hun specifieke psycho-activiteit het spontaan optreden van innerlijke belevenissen mogelijk maken m.a.w. we dromen. 5-methoxy-dimethyltryptamine is een psychedelisch tryptamine dat voorkomt in planten, paddenstoelen en schimmels, oftewel een hallucinogeen!!

Vindt de productie van (één van) deze drie hormonen plaats in waaktoestand, dan is de persoon in een bewustzijnsstaat waarin spontaan innerlijke beelden en andere innerlijke ervaringen optreden. Deze veranderde bewustzijnstoestanden gaan gepaard met veel thèta-activiteit in het EEG en met name met golven op de grens tussen de alfa- en thèta-frequenties van 7 tot 8 Hz. Deze nauwe frequentieband wordt aangetroffen in het EEG van healers, paragnosten en mediteerders wanneer ze ‘in functie’ zijn. Deze golven blijken gelijk op te gaan met die van de basisfrequentie (7,8 ± 0,5 Hz) van de Aarde, de hieronder beschreven Schumann-resonantie.

Naast de bekende zintuigen zouden wij ook over nog een elektromagnetisch waarnemingssysteem beschikken. Het blijkt namelijk dat ons lichaam in kunstlicht ook na maanden nog steeds een 24-uurs ritme aanhoudt. De verklaring wordt gezocht in een lichaamsrespons op een elektromagnetisch ritme: de zogeheten Schumannresonantie.

De Schumann-resonantie bestaat uit natuurlijk voorkomende, extreem laagfrequente elektromagnetische golven die onze planeet omringen. Ontdekt - of beter gezegd, wiskundig voorspeld - door Winfried Otto Schumann in 1952, wordt SR ondersteund door de energie die wordt gecreëerd door de ongeveer 2000 onweersbuien die elke seconde ongeveer 50 bliksemflitsen rond de planeet produceren.

Dit is de frequentie van natuurlijke radiogolven in de atmosfeer van de Aarde. De Schumann resonanties variëren als gevolg van het dag- en nachtritme, en van invloeden van de Zon, zoals zonne-uitbarstingen en zonnevlammen. Verschillende frequenties zijn ook in onze hersenen te meten en vallen binnen het bereik van de hersengolven.

Schumann Resonance Purifying Aura
MP4 bestand – 38,1 MB 438 downloads

Zelfs dit korte fragment geeft al 'n intense diepte.

De frequentie is echter hoger dan 7.83 Hz en daarom aangenaam en rustig.

Earths Schumann Resonance Deep Theta
MP4 bestand – 30,6 MB 411 downloads

Deze is veel lager en zwaarder. Dit is de diepe resonantie van 7.83 Hz.

Elektromagnetische golven omringen onze planeet, bijna aanraakbaar, met de laagste frequentiemodus rond 7.83 Hz. Het zal dus geen toeval zijn dat de Schumann-resonantie, de normale eigentrilling van de Aarde, ook in onze hersenen een rol speelt. Uit hersenmetingen bleek het bestaan van een synchronisatie tussen beide. De pijnappelklier is gevoelig voor elektromagnetische velden in de extreem lage frequentie, 1-100 HzDaarom wordt vermoed dat de hersenen in staat zijn het uiterst zwakke elektromagnetische signaal van de Schumann te detecteren en erop te reageren. De magneetvelden van de hersenen zijn in de orde van pico- tot nanotesla’s, wat een miljoenste tot een duizendste van de sterkte van het aardmagnetisch veld is, die tussen 30 microtesla (bij de evenaar) en 60 microtesla (bij de polen) ligt. 

De Pijnappelklier en verschillende bewustzijnsniveaus.

De epifyse heeft, zoals we al zagen, een centrale plaats in onze hersenen. Heeft dit orgaan ook een centrale plaats in ons denken? Hiervoor kunnen we kijken naar de relatie tussen veranderingen in ons bewustzijn en de uitscheiding van hormonen door de epifyse. Veranderingen van bewustzijn houden verband met veranderingen in hersenactiviteit. 

Wat we dan registreren als hersengolven, wordt door de gezamenlijke activiteit van de hersencellen, de neuronen, veroorzaakt.  Verder zijn de verschillende bewustzijnsniveaus natuurlijk ook herkenbaar aan wat we wel of juist niet ervaren en hoe de hartslag en ademhaling op bepaalde momenten zijn. 

Communicerende neuronen bepalen de frequencies van de hersengolven.

De hersenen is een complex netwerk met zo'n 100 miljard zenuwcellen. Gemiddeld maakt één zenuwcel contact met duizend andere zenuwcellen. Die verbindingen geven elektrische signalen af en vormen de basis voor al je gedachten, herinneringen en gevoelens. Steeds als een elektrische puls van informatie tussen neuronen wordt uitgewisseld, veroorzaakt dit een frequentie die weergegeven kan worden in 'n aantal trillingen per seconde. Bijvoorbeeld 10 trillingen per seconde, dus de frequentie is dan10 Hz.

Hersengolven zijn elektrische spanningswisselingen van slechts 2 tot 200 microvolt (één microvolt is ‘n miljoensten volt), die gemeten worden als ‘n EEG, dat golvende lijnen weergeeft. Hersengolven geven de communicatiefrequentie weer tussen verschillende neuronen in onze hersenen. Deze frequentie wordt uitgedrukt in Hertz (Hz), het aantal trillingen per seconde. 

Men onderscheidt vier niveaus van bewustzijn: bèta-, alfa-, thèta- en delta- hersengolfgebieden, die samenhangen met diverse innerlijke processen. Met 'Binaurale beats' kunnen hersengolf-frequenties gesynchroniseerd worden, om een gewenst bewustzijnsstaat te verkrijgen.

Synchronic beats Brainwaves

Binaurale beats gaan synchroon lopen met de hersengolf-frequenties. 

(te beluisteren met een koptelefoon)

Brainwaves/Wat-zijn-binaural-beats?

Delta Waves Balance 1 Hz
MP4 bestand – 13,5 MB 494 downloads

We zijn in een diepe slaap of trance, het lichaam krijgt een zelfhelende werking, herstel van lichaamscellen en de hormoonvorming wordt bevorderd. Delta-golven zijn de voorwaarde voor een verfrissende en herstellende slaap

Theta Waves 7 Hz
MP4 bestand – 25,0 MB 450 downloads

We zijn in het schemergebied tussen het wakker zijn en de slaap. Het lichaam kan zich lichamelijk en geestelijk herstellen. Ons denkpatroon verlaat de vertrouwde banen en maakt plaats voor ontspanning en meditatie.

Alpha Waves 12 Hz
MP4 bestand – 22,9 MB 437 downloads

We zijn ontspannen en onze ogen zijn gesloten. In deze toestand zijn we optimaal ontvankelijk om (nieuwe) informatie tot ons te nemen. Linker en rechterhersenhelft worden gesynchroniseerd.

Low Beta Waves 15 Hz
MP4 bestand – 2,8 MB 440 downloads

We zijn in 'n staat van alerte ontspanning (vergelijk: een kat die een muis opwacht): voor alertheid en reactiesnelheid, en belangrijk voor motoriek en lichaamsgevoel, 

Beta Waves 20 Hz
MP4 bestand – 12,7 MB 460 downloads

We zijn in een normale waakzame toestand en we zijn gericht op de buitenwereld om ons heen.

Beta Problem Solving Waves 30 Hz
MP4 bestand – 26,9 MB 444 downloads

We zijn in alerte staat en we kunnen logisch denken. Er is besluitvorming en actieve visualisatie.

Gamma Waves 40 Hz
MP4 bestand – 21,6 MB 470 downloads

Deze golven hebben ’n hypersnelheid van 40 Hz of zelfs meer. Deze frequentie is pas recentelijk ontdekt, maar uit de eerste onderzoeken blijkt dat de snelle golven verband houden met grote mate van informatieverwerking en momenten van inzicht. Misschien 'n teken dat we ons aanpassen aan onze snelle digitale en technologische wereld?

Naast de communicerende neuronen, zijn het de hormonen die het hersengolfpatroon bepalen.

De hormonen die de pijnappelklier uitscheidt veranderen met de dag-nacht-cyclus, en hebben dus te maken met het verschil in het bewustzijn tussen waken en slapen. De verschillende hormonen die de epifyse afgeeft aan bloed en hersenvocht beïnvloeden het Reticulair Activerend Systeem (R.A.S.), waar de Reticulaire formatie toe behoort. 

Het R.A.S. is een bundel zenuwvezels dat langs de kleine hersenen door de hersenstam loopt en van waaruit een netwerk van zenuwvezels doorloopt naar de hersenschors. Het bepaalt mede het hersengolfpatroon en hiermee het niveau van wakkerheid van de mens.

Het Reticulaire Activerings Systeem heeft  de functie van een soort 'alarmsysteem'  en is een belangrijk onderdeel van de  Reticulaire Formatie. 

Alle binnenkomende en door het Activeringssysteem uitgezonden signalen dringen direct met de hoogste prioriteit ons bewustzijn binnen (toeteren, schreeuwen, brandlucht etc.).

Het Reticulair Activatie Systeem heeft nog meer opmerkelijke eigenschappen. Het is een soort netwerk van hersencellen welke je kan helpen om je doelen te bereiken en te verwezenlijken. 

Door een bepaald doel of verlangen aandacht te geven wordt dit systeem automatisch geactiveerd. Het komt dus in werking als je ergens werkelijk interesse in hebt, in iets dat jij energie geeft. Onze hersenen verbruiken energie van de aandacht van ons neurosysteem. Het RAS signaleert dit en gaat aan de slag met deze energie als voeding. Zorg je dat de ‘voeding’ goed is, in de richting van wat je wilt bereiken, dan draagt het Activeringssysteem krachtig bij aan wat jij wilt bereiken. Want het gaat door jouw aandacht, die energie geven aan dát wat jij wilt!

  • Of je nu iets juist wel of niet wilt, het gaat altijd om het onderwerp waarop jij je bewust op focust: je wilt een rode fiets kopen, lekker fel rood én....die zie je niet zo vaak…….En ineens zie je er drie voorbijkomen in nog geen 10 minuten tijd......en ginder nóg één….Onderbewust doet het dus iets met je.....Je brein besteedde een 'magnetische vorm van aandacht', en daarmee ook aan dingen die je eerder niet opvielen of had bedacht of gezien!

Anderzijds als je iets niet wilt… geef je het óók veel aandacht. Zóveel, dat daardoor de deur van je onderbewustzijn opengaat en je laat ‘t als het ware gewoon binnen. Als je iets wél wilt en je legt je aandacht erop vanuit 'n positief gevoel en vertrouwen, dan opent de deur van je onderbewustzijn en in no time zal het gebeuren wat je wilt dat er gebeurt. Als er echter onder die positieve gevoelens een gevoel van angst zit, die je eigenlijk niet wilt voelen, dan gaat die angst overheersen. Alles wat je aan angstige en pijnlijke emoties met je meedraagt gaat overheersen. Hoe groter de emotie, des te meer kracht deze heeft.

De Reticulaire formatie 'strekt zich uit' over de hersenstam, de tussenhersenen, het verlengde merg en het ruggenmerg. Deze indeling coördineert de hersenzenuwen en stemt de activiteiten daarvan op andere delen van het centrale zenuwstelsel af. Om die reden wordt dit ook wel regelkamer van ons bewustzijn genoemd.

De vele zenuwprikkels, in feite elektrische signalen die elk moment in dit netwerk van zenuwcellen aankomen, worden hier gesorteerd, geïnterpreteerd, gefilterd en eventueel opgeslagen. Dit  zorgt ervoor, dat alleen ‘belangrijke’ informatie de grote hersenen en daarmee ons bewustzijn bereiken. 

Om je heen is een kakofonie van geluiden, maar zodra iemand je roept, kijk je tóch ineens op. 

De Reticulaire formatie zorgt er ook voor dat we belangrijke van onbelangrijke prikkels kunnen onderscheiden.

Er worden ook vaak onderbewuste reacties teweeggebracht.

Je bent je mobiele telefoonnummer even vergeten, maar wanneer het wordt genoemd, kun je het ineens her-inneren.

Het volgende hangt mogelijk als een mystieke zweem over dit onderwerp, maar ik durf het toch aan me erin te gaan verdiepen. 

Spirituele, tradities beschouwen de pijnappelklier als een “kosmische antenne” via welke wij in contact staan met een diepere, mystieke realiteit. 

Zelf denk ik, gezien de centrale ligging van dit orgaan in de hersenen en frontaal gezien de situering tussen de beide ogen, dat de epifyse samen met de hypofyse en de thalamus een soort antenne zou kunnen vormen voor 'n diepere, mystieke realiteit en intuïtie.

De wetenschap blijkt aanwijzingen te kunnen geven, dat de pijnappelklier een rol speelt in mystieke, paranormale en hallucinatoire ervaringen, omdat sommige van haar hormonen psychoactief zijn. Zoals ik aan het begin van dit hoofdstuk al aangaf, zijn de hormonen serotonine, melatonine, DMT (dimethyltryptamine), 5meo-DMT (5-methoxy-dimethyltryptamine) en pinoline psychoactief en maken het spontaan optreden van innerlijke belevenissen mogelijk.

Het resultaat van huidig wetenschappelijk onderzoek bevestigt de mogelijkheid dat de epifyse het eerste in de natuur voorkomende oog was, van wélke diersoort dan ook. Microscopisch onderzoek heeft namelijk uitgewezen dat dit orgaan uit cellen bestaat, die kenmerken hebben van staafvormige lichtgevoelige cellen die in het netvlies voorkomen en een aanwijzing zou kunnen zijn voor de mogelijke oorspronkelijke functie als een gezichtsorgaan. De pijnappelklier blijkt signalen te ontvangen uit het hersengebied die direct worden beïnvloed door de prikkels die langs de gezichtszenuwen lopen. 

De wetenschap erkent dat de epifyse misschien wel het ‘spirituele orgaan’ is waar al zoveel mystieke scholen over vertellen en al eeuwen melding over maken. De Franse filosoof Descartes noemde dit orgaan 'de zetel van de ziel'. 

Maar ik ga niet verder in de spirituele benadering van het derde oog, omdat de pijnappelklier 'een poort zou zijn naar een hogere dimensie'.....dit gaat mij iets te ver en bezie het liever vanuit een ander oogpunt. Bovendien kan ik blindelings op m'n intuïtie vertrouwen.

Kunnen dieren denken?

Dieren denken door het maken van visuele associaties. Deze associaties zijn als momentopnamen van gebeurtenissen en zijn meestal specifiek: dieren maken plaats-specifieke associaties.

Een voorbeeld:

  • Een paard wat valt terwijl die voor het eerst een trailer in gaat, zal daarna angst hebben voor alle trailers.

Dieren denken in beelden die associaties oproepen van eerdere ervaringen, terwijl wij mensen meestal in woorden denken, maar kunnen ook beelden oproepen vanuit ons associatief geheugen.

Associatief en episodisch geheugen van een hond.

Associatief geheugen helpt honden hun favoriete dingen te onthouden. Als wij, mensen erover denken om een ​​wandeling te maken, herinneren wij waarschijnlijk specifieke wandelingen die we in het verleden maakten. Je kunt in gedachten nadenken over een bepaald pad, of je herinnert je aan de tijd dat het regende terwijl je aan het wandelen was. Bij honden werkt dit niet zo, onderzoek toont feitelijk aan dat ze zich maar weinig herinneren.

Honden onthouden mensen, plaatsen en ervaringen op basis van associaties die ze bij zich hebben. Ze kunnen bijvoorbeeld wandelingen onthouden vanwege hun associatie met je wandelschoenen en worden wat onrustig als ze zien wanneer je die specifieke schoenen aantrekt.

Episodisch geheugen bij dieren is, net als bij mensen, het vermogen om specifieke gebeurtenissen uit het verleden te onthouden. Dit geheugensysteem is vergelijkbaar met het episodische geheugen van de mens. De term verwijst naar het vermogen van een dier om te coderen en informatie op te halen over 'wat' er op een bepaald moment gebeurde, 'waar' dat plaatsvond en 'wanneer'. Dit vermogen bij dieren wordt als 'episodisch-achtig' beschouwd, omdat er momenteel geen manier is om te weten of deze vorm van herinneren gepaard gaat met bewuste herinnering.

Onderzoekers leerden een groep van zeventien honden om menselijke bewegingen na te bootsen op het commando ‘Doen!’. Als hun baasje bijvoorbeeld sprong, dan moest de hond onmiddellijk hetzelfde doen. De tweede les was geheel anders. Nu moesten de honden blijven stilliggen, ongeacht de toeren die hun baasjes allemaal uithaalden.

  • Wanneer jij op een stoel gaat staan, dan weet je hond een uur later mogelijk nog steeds dat je dat hebt gedaan. Sterker nog: hij kan het trucje zelfs nadoen.

Het geheugen van een hond is niet zo goed als dat van een mens, maar toch kan een hond bepaalde handelingen onthouden en nadoen. Dit is een bewijs dat honden een episodisch geheugen hebben, oftewel dat zij persoonlijke gebeurtenissen opslaan. Ook mensen hebben een episodisch geheugen. Zo kun jij wellicht nog gebeurtenissen uit je jeugd herinneren, ondanks dat deze periode in een verleden ligt. Zo goed is het episodisch geheugen van een hond overigens niet. Al na enkele minuten trekt de mist op, waardoor honden voorvallen steeds minder goed herinneren.

Het meest treffende vind ik

Onze honden kunnen ons niet vertellen wat ze denken met woorden.

Ze laten ons hun gedachten zien door hun gedrag en lichaamstaal.